Conca de Barberá: onze stage bij dé Vin Nature producent van Spanje!

Troebele wijn? Veel sediment in de onderkant van de fles? Wijn met een oranje kleur? Vaak zijn dit tekenen van een vin naturel. Dit betekent volgens wijnmaker Joan Ramon Escoda een wijn waarbij je niks weghaalt en niks toevoegt, of in zijn woorden: ‘no se quita, no se pone’. Hij was de eerste in Spanje die het aandurfde geen sulfiet meer toe te voegen in zijn wijnen. Op dit moment staan zijn wijnen overal ter wereld op de kaart bij de beste restaurants en hipste wijnbars. Wij werkten voor dit wijnhuis genaamd Escoda Sanahuja tijdens de oogst van 2016. 

Eigenlijk was deze stage heel simpel: we stonden om 7.00 's ochtends op om een koffietje te halen, en begonnen met Joan Ramon en vijf anderen druiven te knippen op de wijngaard iets verderop. Rond 10.00 stopten we eventjes om met z’n allen te ontbijten: brood, worst, ham, kaas, tomaat en natuurlijk een paar flessen wijn. Na dit ‘opladen’ oogsten we door totdat er genoeg kratjes vol waren en Joan Ramon ze met de tractor op kon halen. We volgen hem met de 4x4 naar de bodega en verwerken de druiven. In dit geval betekende dat het ontstelen ervan en vervolgens in roestvrijstalen tanks deponeren (deze druiven werden na een aantal dagen geperst en in amfora gestopt). Daarna namen we weer een koffietje (ditmaal vaak met een tikkie erin, zoals Joan Ramon dat altijd doet) en keerden we terug naar de wijngaard. Dit proces herhaalde zich totdat Joan Ramon vond dat ’t wel mooi was, en dat was nooit later dan 19.00 (met één uitzondering tot 23.00). Een hele fijne jefe, die zelf ook keihard meewerkt maar ook van 't goede leven houdt. 

Zijn zelf aangeplante negen hectare wijngaarden zijn ongeveer 15 jaar oud en vanaf planting biologisch. Na vijf jaar sloeg hij als één van de eerste in Spanje om naar de biodynamie (lees hier over het verschil tussen de twee), en nu zijn de wijngaarden zó gezond dat hij bijna geen preparaten meer hoeft te maken. En dat was te merken: een ongelofelijke opbrengst van hoge kwaliteit druiven; we hebben geen ziekte gezien! Ook heeft hij een aantal jaar geleden een wijngaard overgenomen waar gemiddeld 100 jaar oude ranken staan: een field blend van macabeo, grenache blanc en parellada. Dit veld was in de geschiedenis nog nooit bewerkt met chemische bestrijdingsmiddelen, maar was in vergetelheid geraakt. Joan Ramon heeft er zijn aandacht in gestopt en nu levert 't zijn topwijn op genaamd Mas del Gaio. 

Zelf maakten we hier ook een eigen wijn genaamd Tot Controlat. Meer hierover lees je bij onze wijnen. 

els bassots, de bekendste 'oranje' wijn van Joan ramon escoda:  100% chenin blanc skin contact. 

Joan ramon is medeoprichtrer van de brutal wine corporation, waar meerdere vin nature producenten aan meewerken

De Druiven Jagers in Chili deel 2: Oude ranken en bijzondere karakters

We kunnen bij Luiz een eigen wijn maken en we gaan dan ook direct op zoek naar druiven. We krijgen via Pancho en Luiz veel tips die weer uitlopen op nieuwe tips. Colchagua, deze wijnregio, wordt gedomineerd door massaproducenten. Veel wijnboeren worden onder druk gezet om een minimale hoeveelheid druiven per hectare te oogsten. Lukt dat niet, dan drukken de wijnproducenten de prijs flink naar beneden. Het is zweten om te overleven en de wijn is over het algemeen slecht te drinken. Maar als je goed zoekt zijn er uitzonderingen. Steeds meer boeren staan op en durven kwaliteit te produceren tegen hogere prijzen. Sommige boeren beginnen ook zelf wijn te maken.

Uiteindelijk vallen we voor de 70 jaar oude carignan druiven van boer Enrique. Van origine waren het sémillon stokken maar ze zijn acht jaar geleden geënt naar carignan, waarbij een nieuwe soort op een oude stok wordt geplaatst om samen te vergroeien. Er staat in Colchagua bijna geen carignan aangeplant en we waren dan ook heel blij met deze vondst. Druiven vol sappig fruit en vrolijke zuren. We nemen samples en besluiten een week later te oogsten, voor behoud van voldoende zuur - voor ons de ruggengraat van de wijn. We selecteren de mooiste trossen in de wijngaard om ze vervolgens in zijn geheel in een bak te stapelen, die we van boven dicht sealen. We vervoeren ze naar de cellar en we kijken er de komende tijd niet meer naar om. De druiven moeten rusten en langzamerhand zal de carbonic fermentation (een fermentatie op gang gebracht door enzymen van binnen uit de druif) beginnen.

Pancho checkt het suikergehalte van de carignan druiven

op de foto met pancho en boer enrique, de trotse eigenaar van de carignan stokken

Het zoeken van een ‘blending partner’ is de volgende stap. Na wat gebel heen en weer in het Spaans vinden we via via een mooi perceel met wilde bushvine paìs stokken. Paìs is de lokale druif die wordt gezien als een bulkdruif met weinig expressie. We willen het toch een kans geven. We komen erachter dat je van paìs druiven ook frisse carbonic wijnen kan maken wat zeker een mogelijke partner voor de carignan zou kunnen zijn. Echter zijn de druiven op het plot zo ongelijk rijp en verschillen ze per vierkante meter zo van smaak dat we de optie afslaan. Het concentraat is ook erg laag en we zijn toch meer op zoek naar wat stoers om de frisse carignan bij te staan. Uiteindelijk komen we terecht op de wijngaard van de familie Barlow (familie uit New York die meerdere boutique hotels bezitten over de hele wereld). Luiz neemt ons mee naar een lunch op het erf van de Barlows, en het klikt meteen erg goed. Vader Ed is 94 en springlevend met een energie-verhogend karakter. Hij is zeker nog niet met pensioen en heeft alles nog in de smiezen. Ook zijn dochter Lisa, die het bedrijf gaat overnemen, is waanzinnig leuk en alleen maar bezig met eten en drinken. Genoeg gesprekstof dus.

De druiven van Barlow zijn aangeplant op een ondergrond van vulkanische as: cabernet sauvignon, carménère en syrah. We willen liever niet blenden met cabernet, vanwege het dominante 'groene paprika' karakter, typerend voor deze regio. Ook zijn we niet zo gecharmeerd van de carménère; hoog concentraat met in de smaak veel spicy tonen en donker fruit, maar voordat het deze aroma's heeft ontwikkeld is er zoveel tijd verstreken dat er bijna tot geen zuur meer overblijft. De syrah daarentegen heeft mooie zuren en is vol van smaak. We zijn om!

wilde País bushvines

pais trossen, ongelijk rijp

ed barlow en luiz 

syrah inladen 

Ondertussen gaat het leven in Clos Santa Ana gewoon door. Op een dag rijden we met Luiz naar Santa Cruz om inkopen te doen. Er zit een scheur in zijn 500 jaar oude gouden baron ring die hij steeds tegen het staal van de auto probeert recht te duwen. Een wonderlijk tafereel. We rijden in een Toyota Hilux die volgens Luiz een eigen microklimaat heeft. Daarnaast heeft deze pick-up allerlei verschillende banden waardoor hij steeds naar links afbuigt en je dus constant tegen moet sturen. De auto zit zo onder het stof zit dat de ramen niet meer naar beneden kunnen en de gordel met een beetje geluk soms uitrolt. Uit de speakers klinkt keiharde opera en zo rollen we langzaam het stadje binnen.

Eenmaal terug met de boodschappen (verse mosselen voor de moûles frites voor vanavond) begint het poepscheppen - normaal gesproken heeft Luiz hier iemand voor in dienst, maar alle werknemers nemen continu ontslag. We lopen het hele erf af met ieder veger en blik en halen in totaal meer de 25 kilo op. Daarna moeten alle 70 honden eten. 50 wonen in de kennel en 20 (de elite) wonen in het huis. Ze krijgen dagelijks kippenlevers met maïs, bereid in een grote pot boven open vuur. Wat een werk, maar nobel is het wel: deze straathonden hebben een zeer luxe leventje. Voor hetzelfde geld dat hij jaarlijks uitgeeft aan het in leven houden van deze honden zou je duizenden straathonden kunnen castreren, zodat er in de toekomst minder van zullen rondlopen. Maar alles is een keuze en zijn keuze zet ons en vele anderen in ieder geval aan het denken.

een ochtendje poep scheppen

etenstijd 

luiz met elite hond blancita

Vervolgens beginnen we met koken terwijl de gasten binnendruipen. Onder andere de prins en prinses van Maleisië, de familie Barlow en de buren uit de omgeving. De buren zijn mensen die één voor één een boeiende historie hebben. Javiera is een lieve Cubaanse vrouw die tijdens het regime van Castro onteigend is van bijna al haar bezittingen en vervolgens naar Amerika is gevlucht. Ze vertelt naast politieke ook veel grappige verhalen zoals die keer dat Salvador (Dalì) op een feest met drie tijgertjes aan kwam zetten. De buurman van Luiz, een timide man, is onder druk gezet en zelfs gemarteld tijdens het regime van dictator Pinochet. Ook ontmoeten we één van de meest vermogende mensen uit Bolivia. Hij maakt voor de hobby nu wijn in Chili, hij heeft ‘slechts’ 50 hectare grond. Een bijzonder gezelschap en allen zeer interessante mensen. De wijn van Luiz vloeit rijkelijk en iedereen is laaiend enthousiast over onze moûles en zelfgebakken frites. Luiz gaat op een stoel staan, zoals hij altijd doet, en begint aan zijn speech. ‘Alles draait alleen maar om liefde’, zegt Luiz. Wat een waarheid komt er toch telkens uit deze man. Dit geldt overigens ook voor de wijn; goede wijn ontstaat alleen maar uit liefde. Liefde die we vinden hier in Santa Ana en die voor ons ontbrak bij Lurton.

Nadat de gasten waren vertrokken en we rustig aan het uitbuiken waren in de binnentuin, kwam er onverwachts een ander gezelschap binnen, voor het avondeten. Dit was Luiz voor het gemak even vergeten. Het bleek de eigenaar van Estampa wines, één van de grootste wijnhuizen uit de omgeving, samen met drie Chinese importeurs en een tolk. Verder arriveert ook de iconische wijnmaker uit Toscane Attilio Pagli, die samen met zijn compagnon de rol van wijnadviseur speelt voor Estampa. De eigenaar had voor de gelegenheid twee flessen champagne meegenomen à 600 euro per stuk. Samen met Pancho laten we de nectar rijkelijk vloeien en voor we het weten hebben we met z’n drieën al één fles soldaat gemaakt.

Ondertussen gaan de Chinezen helemaal los op een ui: zo’n grote hadden en ze in hun leven nog nooit gezien. Hun fotocamera komt al snel om de hoek kijken. Luiz speelt hier op in en begint met veel bombarie aan zijn geïmproviseerde 'risotto' (met basmati rijst....). Hij smijt de vis in de bouillon en gooit er van een meter hoogte een hele fles witte wijn bij. De Chinezen weten niet wat ze meemaken en beginnen met hun hand voor hun mond ‘ooo’-geluiden te maken gevolgd door keihard gelach van iedereen. Luiz probeert uit te leggen dat alles in China groot is behalve de piemel, om vervolgens van de tolk te eisen om dit te vertalen: ‘please! Translate!' Ze heeft het zwaar deze avond maar ze zal het nog zwaarder krijgen. Luiz bestijgt wederom een stoel en begint zijn speech: ‘Let’s fuck, people! Let’s fuck! It’s so important! Enjoy life and don’t forget: let's fuck!’ Wederom een indrukwekkende wijsheid. De Chinezen hebben de avond van hun leven.

Chinese importeurs en attilio tasten toe op de creatie van luis

luiz jur en pancho met ons eerste zelf gemaakte ipa bier!

Wordt vervolgd...